در حالیکه رئیس سازمان برنامه و بودجه معتقد است ۶۲ درصد امکان ساخت کشتی در داخل وجود دارد و ۸۵ درصد نیاز کشور در داخل تامین میشود و برای استفاده از ظرفیت کشتیرانی داخل علاوه بر تسهیلاتی که در تبصره ۱۸ بودجه پیشبینی شده، ۷۵۰ میلیون دلار از سوی صندوق توسعه ملی اختصاص مییابد، یک کارشناس صنایع دریایی میگوید: مشکل اساسی صنعت کشتیسازی (کشتیهای غیر نظامی) بیش از آنکه به موارد تأمین مالی و تحریمها مرتبط باشد به موضوعاتی از قبیل فناوری مدیریت، فناوری طراحی و مهندسی و فناوری ساخت و تولید مرتبط است.
رضا محمدعلی بیگی در توضیخ این دیدگاه خود گفت: در بررسی حوزه فناوری طراحی و مهندسی یاردهای داخلی نتایج غیر مطلوبی به دست میآید.
وی ادامه داد: ارزیابی فهرستی از تغییرات متعدد و غیر معمول نقشهها و طرحها در فرایند ساخت، ارزیابی میزان شناخت کارشناسان شاغل در بخش طراحی و مهندسی کارخانههای ساخت کشتی از الزامات، کدها و کنوانسیونهای بینالمللی، قوانین و مقررات موسسات ردهبندی و الزامات پرچم، ارزیابی وجود و بهکارگیری کارشناسانی توانمند با تجربه حداقل ۱۰ سال دریانوردی بینالمللی در رستههای موتورخانه، عرشه، تجهیزات رادیویی و ارتباطی و برق و الکترونیک در بخش طراحی و مهندسی و راهاندازی یاردهای داخلی، ارزیابی وجود و اجرای مهندسی ارزش و نیز سیستم مدیریت دانش در پروژ های تکمیل شده و در دست اجرا و ارزیابی وجود طرح یا برنامه روش اجرای پروژه در قبل از شروع به ساخت، شاخصهایی است که در صورت استفاده از آنها در ارزیابی توانمندی یاردهای داخلی به نتایج تاسف باری دست خواهیم یافت!
این کارشناس توضیح داد: در حوزه فناوری مدیریت در یاردهای داخلی نیز، بررسی تعداد و کیفیت موارد ذکر شده در صورتجلسات و توافقهای بین ذینفعان در فرایند طراحی و ساخت و نحوه پیگیری آن موارد تا حصول نتیجه برد ـ برد در کوتاهترین زمان ممکن، ارزیابی کمی و کیفی برنامههای آموزشی حین خدمت کارکنان، ارزیابی وجود، نحوه اجرا و کنترل و پایش صحیح روند طرحهای پژوهشی و تحقیقاتی در یاردها، ارزیابی سیاستهای یارد در حوزه میزان تعامل و همکاری با مراکز آموزشی و تحقیقاتی کشور، ارزیابی اعتقاد مدیران به داشتن سیستم صحیح و به روز جهت مستندسازی مدارک و درس آموختههای پروژهها، پایبندی و تعهد مدیران کلیدی و پیمانکاران یارد به رعایت دستورالعملهای تضمین کیفی، فرایند سیستم کنترل کیفی و مقررات ایمنی و حریق یارد، ارزیابی ساختار سازمانی یارد، شایستگی، توانمندی و رضایت شغلی نیروی انسانی و سلامت امکانات و تجهیزات سخت افزاری یارد، ارزیابی نرخ ترک خدمت کارشناسان و پیمانکاران متبحر از پروژه در فرایند ساخت از جمله شاخصهایی است که بر مبنای آنها باید در مورد توانمندی داخلی در صنعت کشتیسازی قضاوت کرد.
بیگی تاکید کرد: در حوزه فناوری تولید نیز شاخصهایی از قبیل مدت زمان در سرویس نبودن ماشینآلات و تجهیزات مرتبط با فرایند ساخت و به آب اندازی (دستگاههای سندبلاست، شستشو و پوشش محافظتی اولیه ورق ها و لولهها، برش، خمکاری، پرس، لبه زنی، جوشکاری، جرثقیلها، سیستم جابجایی مواد از انبار نگهداشت آنها به سالن تولید و امکانات شناور نمودن کشتی) به دلیل عدم دانش و تجربه پرسنل از قابلیتهای تجهیزات و نگهداری و تعمیرات آنها، شرایط محیطی و فیزیکی کارگاههای رو بسته و روباز مرتبط با فرایند نگهداری، حمل، جابهجایی و اتصال ورقهها و لولهها و نصب تجهیزات، تعداد حوادث منجر به خسارات جانی و مالی، تعدد و کیفیت عدم انطباقهای بهوجود آمده بین طرحها و نقشههای تحویلی به پیمانکاران با نقشههای تائید شده توسط موسسات ردهبندی، مدت زمان اجرا، کیفیت ویژگی اجرا و نفر ساعت در نظر گرفته شده برای بسته سفارش کارهای تحویلی پیمانکاران، از جمله مواردی است که باید توسط ذینفعان این صنعت مورد واکاوی دقیق علمی قرار گیرند.
وی گفت: عدم توجه به این موضوعات کلیدی، موجب میشود در گزارشها و مصاحبههای مرتبط با توانمندی ساخت کشتی در کشور، اطلاعات خلاف واقع و اشتباه منعکس شود که حداقل پیامد آن درجا زدن و تضعیف بیش از پیش صنعت نوپای کشتی سازی کشور است.